Obecnie dużym wyzwaniem dla człowieka jest ochrona klimatu. Społeczeństwo staje się coraz bardziej świadome konsekwencji wynikających z globalnego ocieplenia, wysokiej emisji dwutlenku węgla, nadprodukcji odpadów czy wyczerpujących się surowców. Konieczne jest wprowadzenie szeroko pojętych zmian, które powstrzymają niszczące procesy. Jedną z nich jest nowy model gospodarczy – GOZ.
Czym jest GOZ?
GOZ to skrót od Gospodarka o Obiegu Zamkniętym – jest to nowa koncepcja, która stanowi jeden z priorytetów polityki gospodarczej Komisji Europejskiej. Zakłada ona minimalizację zużycia surowców oraz produkcji odpadów, a także utraty energii przez tworzenie zamkniętej pętli procesów. Innymi słowy, koncepcja GOZ zakłada, pozostanie w gospodarce produktów, materiałów bądź surowców tak długo, jak jest to możliwe, natomiast wytwarzanie odpadów powinno być zminimalizowane. Gospodarka o obiegu zamkniętym określana jest również jako gospodarka cyrkularna. Jej zamierzeniem jest racjonalne wykorzystanie zasobów i ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko wytwarzanych odpadów.
Na czym polega idea GOZ?
Idea obiegu zamkniętego opiera się na zasadzie 3xR, czyli reduce (redukuj), reuse (używaj ponownie), recycle (poddawaj recyklingowi). Koncepcja odnosi się do redukcji liczby produktów oraz odpadów, a także ponownego wykorzystania przetworzonych surowców, poprzez np. naprawę bądź recykling. Model gospodarki GOZ składa się z kilku etapów. Pierwszym i zarazem ostatnim jest recykling. Na końcu swojego życia produkt zostaje uzdatniony, naprawiony lub poddany recyklingowi oraz przekształcony w surowiec. Takie zastosowanie sprawia, że ograniczana jest ilość generowanych odpadów.
Następnym etapem jest produkcja. GOZ obejmuje transformację również w tej dziedzinie. Polegają one na zmianie podejścia oraz sposobu myślenia o danym produkcie, gdyż powinien on być wytwarzany z myślą, że otrzyma drugie życie. Kolejnym etapem jest dystrybucja oraz konsumpcja. W tych kwestiach również zachodzą zmiany poprzez dążenie do niskoemisyjnych łańcuchów dostaw, jak i wskutek potencjalnych zmian w projektowaniu produktów. Z kolei przedostatni etap to ponowne ich wykorzystanie bądź naprawa. To ważny aspekt całego obiegu, gdyż włącza do ponownego wykorzystania możliwie największą liczbę odpadów. Jak wcześniej wspomniano, ostatnim etapem jest recykling.
Czemu ma służyć Gospodarka o Obiegu Zamkniętym?
Korzyści płynących z GOZ jest naprawdę sporo. Jedną z nich jest ochrona środowiska. Ponowne wykorzystanie produktów (wraz z recyklingiem) spowalnia wykorzystanie zasobów naturalnych. Dodatkowo redukuje emisję gazów cieplarnianych. Co ważne, samo projektowanie produktów oraz skupienie się na ich znacznej wydajności czy zrównoważeniu, pozwala zmniejszyć zużycie energii i zasobów. Bardziej niezawodne produkty znacząco zmniejszyłyby ilość odpadów, ponieważ można ponownie je wykorzystać, poprzez ulepszenie czy naprawę. Przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym pozwoliłoby nie tylko zwiększyć konkurencyjność, ale przede wszystkim skutkowałoby pobudzeniem innowacyjnych rozwiązań, a także wzrostu gospodarczego.
Jak obieg zamknięty może działać w przypadku folii stretch?
Przeciętny Europejczyk wytwarza średnio ok. 180 kg odpadów z opakowań rocznie. Zawartość folii stretch na rynku stanowi jeden z głównych elementów zużycia plastiku. W tej kwestii następuje rozwój produkcji biodegradowalnych folii, a także sprostanie oczekiwaniom względem ich segregacji, utylizacji oraz przetworzenia i ponownego wykorzystania. Ważne zadanie spełnia tutaj recykling, gdyż to właśnie w tym procesie tworzy się regranulat, czyli typ granulatu, który powstaje w wyniku przetwarzania tworzyw sztucznych. Z powodzeniem jest wykorzystywany do produkcji kolejnych wyrobów. Proces ponownego wykorzystania folii stretch jest bardzo ważnym aspektem GOZ. Składa się on z kilku etapów. Pierwszym z nich jest odebranie zużytej folii z magazynów lub innych miejsc, gdzie jest składowana. Następny etap to przetworzenie folii przy zastosowaniu regranulacji. Ostatni etap to ponowne wykorzystanie, czyli dystrybucja folii stretch z dodatkiem regranulatu. Co ważne, obieg zamknięty nie tylko pozytywnie wpływa na środowisko, zmniejszając zanieczyszczenia, ale także pozwala zaoszczędzić środki finansowe.
Postępujące zmiany klimatu stanowią poważne zagrożenie dla ludzkości. Kluczowe jest zatem wdrożenie stosownych zmian, które pozwolą na ponowne wykorzystanie surowców oraz pozostanie ich w gospodarce tak długo, jak tylko jest to możliwe.
Przeczytaj także: